






key:lastUpdateDateOfBigCard 2025-06-23

👤 Józef Bułak‑Bałachowicz – życie i działalność
📌 Kim był?
🔹 Urodzony 4 września 1894 roku w Skopjewie na Wileńszczyźnie.
🔹 Młodszy brat generała Stanisława Bułak‑Bałachowicza, z którym współpracował podczas wojny polsko‑bolszewickiej.
🔹 Dowodził pułkiem i był zastępcą dowódcy Ludowej Armii Ochotniczej, wyróżniając się w akcjach pod Bazarem i Chabnem.
🏅 Awans i osiedlenie
🔹 Po wojnie, rozkazem brata, awansowany do stopnia generała brygady; uzyskał również polskie obywatelstwo.
🔹 Wiosną 1921 roku przybył z żołnierzami do Białowieży, gdzie wraz z żoną Zinaidą i synem Zdzisławem zamieszkał w domu Filimona Waszkiewicza przy ul. Tropinka.
🔹 Zorganizował zatrudnienie dla ponad tysiąca osadników‑żołnierzy w przemyśle drzewnym, kolejkach leśnych i tartakach w regionie Puszczy Białowieskiej.
🔹 Największe skupiska dawnych żołnierzy osiedliły się w Białowieży, Hajnówce, Narewce i okolicznych wsiach.
🕯 Tragiczna śmierć
🔹 W czerwcu 1923 roku padł ofiarą zamachu, prawdopodobnie zorganizowanego przez agentów sowieckiego GPU.
🔹 Został zastrzelony nocą podczas podróży z Białowieży do Hajnówki — najczęściej przyjmuje się datę 11–12 czerwca 1923 roku.
🔹 Pochowany został na cmentarzu w Białowieży — jego grób przetrwał do dziś.
💬 Znaczenie historyczne
🔹 Działalność i losy Józefa Bułaka‑Bałachowicza symbolizują trudne dzieje żołnierzy‑osadników na dawnych Kresach Wschodnich.
🔹 Pamięć o nim i jego towarzyszach broni kultywowana jest w regionie — m.in. przy pomniku na Górze Batory w Białowieży.
🔹 Jego życie i tragiczna śmierć pozostają ważnym elementem historii Puszczy Białowieskiej i pogranicza polsko‑białoruskiego w XX wieku.